Siyah kusmanın sebepleri nelerdir?

Sindirim sistemindeki kanamanın önemli bir göstergesi olan siyah kusma, tıbbi adıyla melena, üst gastrointestinal sistemdeki kanamanın sindirilmesi sonucu ortaya çıkar. Kahve telvesi görünümündeki bu kusmuk, genellikle mide veya onikiparmak bağırsağı ülserleri, özofagus varisleri veya ilaç kaynaklı tahrişler gibi ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Acil tıbbi müdahale gerektiren bu durum, erken teşhis ve tedaviyle kontrol altına alınabilmektedir.

23 Kasım 2025

Siyah Kusmanın (Melena) Tanımı ve Genel Bakış


Siyah kusma, tıbbi olarak "melena" olarak adlandırılan ve genellikle üst sindirim sisteminde (yemek borusu, mide veya ince bağırsağın üst kısmı) kanamanın bir belirtisidir. Kusmuk, sindirilmiş kan nedeniyle kahve telvesi görünümünde veya siyah renkte olabilir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektiren ciddi bir sağlık sorununun işareti olabilir, çünkü iç kanama gibi hayati risk taşıyan durumlarla ilişkili olabilir. Siyah kusmanın nedenleri çeşitlidir ve genellikle sindirim sistemindeki kanamanın kaynağına bağlıdır. Aşağıda, siyah kusmanın yaygın sebepleri detaylı olarak açıklanmıştır.

Sindirim Sistemi Kanamalarına Bağlı Sebepler

Siyah kusmanın en yaygın nedeni, üst gastrointestinal sistemdeki kanamalardır. Kan, mide asidiyle temas ettiğinde sindirilir ve siyah veya kahverengi bir renk alır. İşte bu kanamalara yol açan başlıca durumlar:
  • Peptik Ülser: Mide veya onikiparmak bağırsağında oluşan yaralar, kanamaya neden olabilir. Bu, siyah kusmanın sık görülen bir sebebidir ve genellikle Helicobacter pylori enfeksiyonu veya uzun süreli anti-inflamatuar ilaç kullanımıyla ilişkilidir.
  • Özofagus Varisi: Karaciğer hastalıkları (örn. siroz) nedeniyle yemek borusundaki damarların genişlemesi ve yırtılması sonucu şiddetli kanama oluşabilir. Bu, acil müdahale gerektiren hayati bir durumdur.
  • Gastrit veya Özofajit: Mide iltihabı (gastrit) veya yemek borusu iltihabı (özofajit), kanamaya yol açarak siyah kusmaya neden olabilir. Genellikle alkol, sigara veya bazı ilaçlar tetikleyebilir.
  • Mide veya Yemek Borusu Kanseri: Sindirim sistemindeki tümörler, kan damarlarını aşındırarak kanamaya ve siyah kusmaya sebep olabilir. Bu, daha nadir görülen bir nedendir ancak ciddiye alınmalıdır.
  • Mallory-Weiss Yırtığı: Şiddetli kusma veya öksürük sonucu yemek borusu ile mide birleşim yerinde oluşan yırtıklar, kanamaya neden olabilir.

İlaç ve Dış Etkenlere Bağlı Sebepler

Bazı ilaçlar ve dış faktörler, sindirim sisteminde kanama riskini artırarak siyah kusmaya yol açabilir. Bu durumlar şunları içerir:
  • Antikoagülan İlaçlar: Kan inceltici ilaçlar (örn. warfarin, aspirin) kanama eğilimini artırarak siyah kusmaya neden olabilir. Bu ilaçları kullanan kişilerde kanama belirtileri dikkatle izlenmelidir.
  • Nonsteroid Anti-inflamatuar İlaçlar (NSAİİ'ler): İbuprofen veya naproksen gibi ağrı kesiciler, mide duvarını zayıflatarak ülser ve kanama riskini artırabilir.
  • Alkol veya Toksin Maruziyeti: Aşırı alkol tüketimi veya bazı kimyasalların yutulması, mide tahrişine ve kanamaya neden olabilir.

Diğer Tıbbi Durumlar ve Nadir Sebepler

Siyah kusma, daha az yaygın olan bazı tıbbi sorunlardan da kaynaklanabilir. Bunlar arasında şunlar yer alır:
  • Kan Pıhtılaşma Bozuklukları: Hemofili gibi hastalıklar, kanamanın kontrol edilmesini zorlaştırarak siyah kusmaya yol açabilir.
  • Şiddetli Enfeksiyonlar: Bazı sistemik enfeksiyonlar veya sepsis, sindirim sisteminde kanamayı tetikleyebilir.
  • Yabancı Cisim Yutma: Sivri veya keskin nesnelerin yutulması, yemek borusu veya mideye hasar vererek kanamaya neden olabilir.

Ne Zaman Acil Tıbbi Yardım Alınmalı?

Siyah kusma, asla göz ardı edilmemesi gereken bir belirtidir. Aşağıdaki durumlarda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır:
  • Siyah veya kahve telvesi görünümünde kusma ile birlikte baş dönmesi, halsizlik veya bayılma hissi varsa.
  • Kanama şiddetliyse veya kusmukta parlak kırmızı kan görülüyorsa (bu, daha taze bir kanamayı işaret edebilir).
  • Karın ağrısı, nefes darlığı veya hızlı kalp atışı gibi ek belirtiler eşlik ediyorsa.
  • Daha önce benzer bir durum yaşanmışsa veya karaciğer hastalığı gibi risk faktörleri mevcutsa.
Genel olarak, siyah kusma ciddiye alınmalı ve altta yatan nedenin teşhis edilmesi için doktor kontrolü şarttır. Erken müdahale, komplikasyonları önlemek açısından hayati önem taşır. Unutmayın, bu bilgiler genel eğitim amaçlıdır ve profesyonel tıbbi tavsiye yerine geçmez.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Kusmak İçin Ne Yapılır?
Kusmak İçin Ne Yapılır?
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Kan Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Kan Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Sarı Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Sarı Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Bebeklerde Ateş ve Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Bebeklerde Ateş ve Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Mide Ağrısı ve Kusmak
Mide Ağrısı ve Kusmak
Yeşil Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
Yeşil Kusmak Belirtileri ve Tedavisi
;