Sindirim Olmadan Yediklerini Geri Çıkarmak Nedir?
Bu durum, genellikle bazı hayvan türlerinde görülen ve insanlarda nadiren rastlanan bir davranış veya fizyolojik süreçtir. Yemek borusu veya mide içeriğinin, sindirim işlemi başlamadan veya çok az sindirim gerçekleşmeden ağız yoluyla dışarı atılmasını ifade eder. Bunun çeşitli nedenleri ve türleri vardır: - Regürjitasyon: Yutulan gıdanın, mide asitleriyle temas etmeden veya çok az temas ederek yemek borusundan geri gelmesidir. Bu, sindirimden farklıdır çünkü kusma gibi şiddetli kasılmalar içermez ve genellikle ağrısız bir şekilde gerçekleşir.
- Geviş Getirme: Özellikle geviş getiren hayvanlarda (inek, keçi, koyun gibi) görülür. Bu hayvanlar yedikleri bitkileri çiğner, yutar, daha sonra mideden ağza geri getirip tekrar çiğneyerek sindirimi kolaylaştırır. Bu süreçte, gıda midede kısmen fermente olabilir, ancak tam sindirim henüz gerçekleşmemiştir.
- Reflü: Mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçmasıdır. Hafif formlarında, yemek henüz sindirilmemiş olabilir ve ağıza acı veya ekşi bir tat getirebilir.
İnsanlarda Görülebilir mi?
Evet, insanlarda da benzer durumlar olabilir, ancak genellikle patolojik veya psikolojik nedenlere bağlıdır: - Yemek Borusu Hastalıkları: Özofagus divertikülü gibi yapısal bozukluklar, yutulan gıdanın yemek borusunda birikip sindirilmeden geri gelmesine neden olabilir.
- Reflü Hastalığı: Asit reflü, bazen henüz sindirilmemiş gıdaların ağza gelmesine yol açabilir, özellikle yemekten hemen sonra yatmak veya eğilmek gibi durumlarda.
- Psikolojik Faktörler: Ruminasyon bozukluğu adı verilen bir durumda, bireyler yedikleri gıdayı istemli veya istemsiz olarak ağza geri getirip çiğneyebilir veya tükürebilir. Bu, genellikle stres veya alışkanlık kaynaklıdır ve sindirim minimal düzeyde gerçekleşir.
- Bebeklerde: Yenidoğanlarda regürjitasyon yaygındır, çünkü mide kapakçıkları tam olarak gelişmemiştir ve besinler kolayca geri gelebilir.
Nedenleri ve Riskleri
Bu durumun altında yatan nedenler değişkendir ve dikkatle ele alınmalıdır: - Fizyolojik Nedenler: Mide kapasitesinin aşılması, yemek borusu kaslarının zayıflığı veya anatomik anormallikler.
- Psikolojik Nedenler: Anksiyete, ruminasyon bozukluğu veya yeme davranışı sorunları.
- Riskler: Tekrarlayan regürjitasyon, diş çürüklerine (mide asidine maruz kalma nedeniyle), yemek borusu tahrişine, beslenme yetersizliklerine ve sosyal rahatsızlıklara yol açabilir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Eğer bu durum sık sık tekrarlıyorsa, kilo kaybına, ağrıya veya yaşam kalitesinde düşüşe neden oluyorsa, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Tedavi, altta yatan nedene göre değişir ve diyet değişiklikleri, ilaçlar veya terapi içerebilir. Unutmayın, sağlıklı sindirim için dengeli beslenme ve stres yönetimi önemli rol oynar.
|